این هنر که مرکز ترویج آن در اصفهان است، دارای قدمتی دو هزار ساله است، اما عصر صفویان دوران رونق رسم طرح میناکاری بود. میناکاری هم روی فلزاتی مانند مس، طلا ونقره رسم می شود و هم بر روی سفال. حال در این مقاله در مورد این هنر اصیل ایرانی بیشتر توضیح می دهیم.
نمونه ای از قاب میناکاری
میناکاری توسط چه کسانی انجام می شود؟
هنر میناکاری دارای ظرافت و پیچیدگی های خاصی است. به همین علت هر کسی نمی تواند آن را انجام دهد. این هنر در قدیم توسط استادان و پیشکسوتان مجرب انجام می شد، اما امروزه علاقمندان می توانند با گذراندن دوره های خاصی خودشان به راحتی رسم طرح میناکاری را انجام دهند.
ابزار و وسایل مورد نیاز برای میناکاری
حکاکی نقوش میناکاری به ابزار و وسایل مخصوصی احتیاج دارد. این ابزار و مواد اولیه شامل مواردی چون لعاب سفید، کاردک، صمغ، رنگ، قلم مخصوص یا مداد است. اما وسیله مورد نیاز مهم تر در انجام این هنر کوره ای است که میزان حرارت مناسبی داشته باشد تا بتواند نقوش و لعاب رسم طرح میناکاری را به خوبی خشک کند.
ظرافت نقوش میناکاری
آمادگی برای انجام هنر میناکاری روی ظروف
زمانی که می خواهید نقوش زیبای میناکاری را به خوبی بر روی ظروف مورد نظر خود حک کنید، حتما توجه کنید که ظروف مناسبی را انتخاب می کنید. اگر ظرف های انتخابی شما ظروف فلزی هستند، باید دقت کنید که حتما به طور مناسب پرداخته شوند تا دارای سطحی صاف باشند. علاوه بر این حتما توجه داشته باشید که ظروف به طور کامل تمیز شوند تا جای لک و یا اثر انگشت هنگام رسم طرح میناکاری بر روی آنها نماند. اگر لکی بر روی ظروف باشد، ممکن است لعاب بر روی آنها به خوبی نچسبد. بهتر است که این ظروف از طرف قلمکاران حرفه ای تأمین شود.
چگونگی شکل گیری میناکاری روی ظروف فلزی
شاید برایتان سوال باشد که چگونه می توان روی فلزات طرح حایی را نقش بست. باید بگوییم که لعابی که قبل از نقاشی بر روی ظروف قرار می گیرد، برای سهولت نقش بستن رسم طرح میناکاری شماست. زمانی که ظروف مخصوص خود را به خوبی لعاب کاری کردید، آن ها را درون کوره مخصوص قرار می دهید تا به خوبی خشک شوند. سپس می توانید نقوش میناکاری مورد نظر خود را روی ظرف شکل دهید.
لازم به ذکر است که اگر ظروف انتخابی شما سفال باشد، این فرایند تغییر می کند و دیگر نیازی به لعاب نیست.
طرحی که انتخاب کرده اید در ابتدا با مداد بر روی ظرف رسم می شود. سپس می توانید رنگ های مورد نظر خود را انتخاب کرده و با قلموی مخصوص خود رسم طرح میناکاری را رنگ بزنید. شما می توانید قبل رنگ نقوش خود، زمینه ظرف خود را به رنگ لاجوردی درآورید. روند رنگ آمیزی و رسم خطوط میناکاری کاملا بستگی به سلیقه تهیه کننده آن دارد. بعد از این که ظرف را به خوبی رنگ آمیزی کردید، می توانید آن را در کوره قرار دهید تا به خوبی خشک شود. اگر ظروف شما به درستی خشک شوند، دیگر لازم نیست نگران پاک شدن یا خراب شدن نقوش آن باشید.
میناکاری با زمینه ای متفاوت
رسم طرح میناکاری روی سفال
ظروف سفالی میناکاری، به دلیل قیمت پایین تری که دارند طرفداران بیشتری دارد. این گونه صنایع دستی سفالی میناکاری اکثرا در استان همدان یافت می شوند.
برای شکل گیری این نقش ها بر روی سفال، ابتدا ظروف می بایست به خوبی صاف شوند و سمباده کشیده شوند. پس از آن میناکار به وسیله جوهر مخصوص خود طرح مورد نظر خود را روی ظرف نقش می بندد. سپس با سیاه قلم با ظرافت تمام طرح نهایی بر روی ظروف ایجاد می شوند. بعد از رسم طرح میناکاری لعاب کاری انجام می شود.
ظروف دکوری میناکاری
نتیجه گیری
هنر میناکاری یکی از هنرهای اصیل و قدیمی ایرانیان است. صنایع دستی که طرح های میناکاری داشته باشد، نه تنها در کشور خودمان بلکه در سراسر جهان طرفداران ویژه ای دارد. به این ترتیب با یادگیری اصولی این هنر می توان طرح های زیبایی ایجاد کرد و درآمد خوبی کسب کرد. فقط باید حتما توجه شود که رسم طرح میناکاری نیاز به دقت و حوصله بالایی دارد.
محصولات مرتبط:
مقالات مرتبط:
