میناکاری هنری است بسیار ارزنده و اصیل که از دیرباز در ایران رواج داشته است. ظروف میناکاری مسی را می توان یکی از صنایع دستی بی نظیر و برتر استان اصفهان دانست. اگرچه میناکاری بر روی فلزاتی مانند طلا و نقره نیز انجام می شود، اما میناکاری روی ظروف مسی از زمان های گذشته تا به امروز رواج بیشتری داشته است. استفاده از ظروف مسی به سبب ویژگی های خاص خود طرفداران زیادی دارد. فلز مس از دیرباز مورد توجه هنرمندان بوده است. به همین دلیل، آثار هنری مختلفی را می توان شاهد بود که بر روی ظروف مسی اجرا شده اند. 

برای ساخت ظروف میناکاری مسی ابتدا باید ظرف مورد نظر ساخته شود. صنعت گران به روش های مختلفی همچون چکش کاری و خمکاری، انواع ظروف مسی را می سازند و سپس آن را با اسید سولفوریک رقیق تمیز کاری کرده تا برای لعاب کاری آماده شود. رنگ لعاب را 3 تا 4 مرتبه بر روی ظروف مسی می پاشند و در هر بار پاشش، ظرف را در کوره و در دمای 750 تا 800 درجه سانتی گراد قرار می دهند تا به خوبی پخته شود. بعد از این کار، استادکار با استفاده از رنگ های میناکاری و قلم موی ظریف خود، طرح و نقش مورد نظر را بر روی ظروف مسی به اجرا در می آورد.

طرح ها و رنگ های ظروف میناکاری مسی

میناکاری بر روی ظروف مسی یکی از این آثار هنری با ارزش و تاریخی است. طرح هایی که بر روی ظروف میناکاری مسی به اجرا در می آیند شامل طرح های ختایی، اسلیمی، پرداز، گل و مرغ، شکار و ... هستند که رواج بیشتری دارند. بعد از کار نقاشی و میناکاری، ظروف مسی مورد نظر را در کوره و در دمای 600 درجه سانتی گراد قرار می دهند تا رنگ ها کاملاً پخته شوند. مدت زمانی که این ظروف باید در کوره بمانند بسیار مهم است تا رنگ های میناکاری به خوبی به مرحله ثبات و یکنواختی برسند. 

مراحل ساخت ظروف میناکاری مسی چگونه است؟

نحوه تشخیص ظروف میناکاری مرغوب

مهمترین چیزی که در خرید ظروف میناکاری مسی مرغوب باید بدانید این است که از نظر لعاب کاری، کوره، نقاشی و زیرساخت باید با کیفیت باشند. هیچ گونه برآمدگی یا پرزی بر روی لبه های ظروف نباید دیده شود. همچنین به ثبات رنگ میناکاری بر روی ظرف دقت کنید؛ چون اگر به اندازه کافی در کوره نپخته باشد، رنگ، ثبات لازم را ندارد. دقت کنید که مینا باید دارای زیرساختی یک تکه و یکنواخت باشد.

ظروف میناکاری مسی مرغوب

 برای تشخیص یک میناکاری خوب، نیاز به تجربه و مهارت بالایی است. وجود رنگ سبز بر روی لبه های ظرف یا شیء فلزی زیرین و همچنین ترک و پستی و بلندی یا برندگی و تیزی نشان دهنده نامرغوب بودن ظروف میناکاری مسی است.  همچنین دقت داشته باشید که باید سطح ظروف میناکاری شده درخشان و براق باشد. جلا داشتن و شفافیت بالا نشان دهنده این است که آن ظرف مسی به خوبی در کوره پخته شده و رنگ مینای مرغوب در آن به کار رفته است. 

نکته دیگری که باید در خرید ظروف میناکاری دقت کنید این است که هیچ گونه ترک خوردگی، پستی و بلندی و جداشدگی در پشت ظرف مشاهده نشود. همچنین یک ظرف مسی میناکاری شده که اصیل و مرغوب است باید بر روی آن نام هنرمند، محل ساخت و تاریخ ساخت درج شود و دارای شماره گذاری باشد تا بتوان به اصالت ظروف میناکاری مسی پی برد. 

نحوه تشخیص ظروف میناکاری مرغوب

رنگ ها و طرح هایی که در ظروف میناکاری مسی به کار می روند

در ظروف میناکاری مسی از رنگ ها و طرح های مختلفی استفاده می شود. نقوش زیبا با رنگ های فیروزه ای و آبی لاجوردی در ظروف مسی میناکاری شده که در شهر اصفهان ساخته می شوند، بیشتر رواج داشته و طرح هایی چون نقوش سنتی، گل بوته ها، تذهیب و طرح های اسلیمی در میناکاری طرفداران زیادی دارد.  از رنگ هایی که در ظروف مسی میناکاری شده به کار می روند می توان به رنگ های فلزی، رنگ های گیاهی و همچنین رنگ های معدنی اشاره کرد. از جمله ابزارهای رایج که برای ساخت ظروف میناکاری مسی از آن ها استفاده می شود می توان به هاون، پرگار، قلم، صمغ مخصوص، کاغذ کپی، سندان، گیره، قیچی فلز بر، کوره، ماده آبگینه ای مینا و ... اشاره کرد. همچنین از جمله مواد شیمیایی مورد نیاز برای این کار می توان به سدیم، سیلیس، پتاسیم، سرب، قلع و آهک اشاره کرد.

رنگ ها و طرح هایی که در ظروف میناکاری مسی به کار می روند.


محصولات مرتبط:

مقالات مرتبط:

 

مارادراینستاگرام دنبال کنید.