از هنر میناکاری، برای تزئین روی فلزات، شیشه و سرامیک استفاده می شود. این ظروف، با مواد رنگی شفاف و رنگی طراحی شده و سپس با حرارت لازم پخته می شوند تا دوام و ماندگاری بالایی را بدست آورند. هنگامی که میناکاری روی فلز مطرح است، فعالیت های شیمیایی از ترکیبات برخی نمک ها و اکسید فلزها، بر اثر حرارت وارده به قطعات، صورت می گیرد که در نهایت، نقوشی زیبا و با شکوه را ایجاد می نماید.
میناکاری روی فلزات با ارزش نقره، طلا، مس
اجرای میناکاری روی فلز
در ابتدا، ظروف و قطعات فلزی که عمدتا از برنج، مس یا نقره انتخاب می شوند، با لعابی سفید رنگ پوشانده شده و نقوش و رنگ روی آن ها اعمال می شود. یکی از فلزاتی که میناکاری روی فلز ، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، ظروف مسی است که زیبایی قابل توجهی را همراه با میناکاری، بدست خواهد آورد.
از دیگر فلزات دیگر، نقره و طلا می باشند که عمدتا هنرمندان میناکاری در شهرهایی همچون شیراز و اصفهان از آن برای ایجاد ظروف و اشیاء تزئینی استفاده کرده و قطعاتی ارزشمند را از میناکاری روی فلز ، فراهم می کنند.
این هنرمندان، در ابتدا ظروف فلزی را آماده سازی و طراحی می کنند و سپس برای زیباسازی و تزئین آن، از هنر میناکاری استفاده خواهند کرد. به طور معمول، میناکاری روی فلز همراه با الگوهای هندسی، مینیاتوری ایران، نقوشی از گل و یا نقاشی های عربی همراه است.
این نقوض، توسط ابزارهای مناسبی، روی قطعه و ظرف فلزی حک شده و طرح دلخواه روی آن ها ایجاد می شود تا بتواند به خوبی مینا را روی سطح فلز، ثابت نگاه دارد. هنرمندان فوق العاده میناکاری روی فلز ، از رنگ های مختلف و جذابی همچون آبی فیروزه ای یا سرمه ای، قرمز، زرد و سفید استفاده می کنند و آن ها را با قلم موی مخصوصی در روی ظروف اجرا می نمایند تا ظروفی با شکوه و زیبا را به نمایش بگذارند.
ظروفی نفیس با هنر میناکاری
این رنگ ها می بایست پس از اجرا، در کوره و در حرارت میان ۷۵۰ الی ۸۵۰ درجه سانتی گراد حرارت دیده و بر روی ظروف نقش ببندد. در نهایت در میناکاری روی فلز ، طرح های اجرا شده توسط هنرمندان، با دوام بالا و درخشندگی بی نظیری مشاهده خواهند شد.
ابزارهای لازم برای میناکاری روی فلز
هنر زیبای میناکاری روی فلز ، یکی از صنایع دستی با قدمت طولانی در کشور ایران است که بازارهای جهانی را نیز به خود اختصاص داده است. هنرمندان این هنر دستی، با استفاده از ابزارهایی مناسب، توانسته اند نقوشی بی نظیر و ماندگار را روی فلز اجرا کرده و ارزش آن ها را دوچندان کنند.
از جمله ابزارهایی که برای میناکاری روی فلز نیاز است، می توان به چکش، هاون، کاغذ کپی، ماده پودری مینا، سندان، گیره، قلم مو، اره و قیچی فلز بر اشاره نمود. ضمن آنکه رنگ های گیاهی و معدنی نیز که به شکل پود هستند، در این روش از میناکاری، بسیار کاربرد دارند.
همچنین لحیم و پنس برای جوشکاری ها، سمبه ماتریس های مختلف، سمباده زنی، دستگاه جوش و قلم موهای ریز، مورد نیاز می باشد. ضمن آنکه برای انجام مرحله چربی زدایی در میناکاری روی فلز ، به اسید سوفلوریک و اسيدنيتريک نیاز خواهد بود.
رنگ های زیبا با میناکاری روی فلز
میناکاری روی مس
هنگامی که روی ظروفی همچون گلدان و یا بشقاب که دارای لبه هایی برآمده هستند، میناکاری روی فلز صورت می گیرد، خواهید دید که لعاب قادر به پوشش لبه های دهانه نبوده و ظاهری نامناسب را به ظرف خواهد داد. این یکی از ایرادات کار در میناکاری است که روی فلزات انجام می شود.
برای آن که این نقص را برطرف کنند، از مفتول های نقره ای یا برنجی استفاده می کنند که با استفاده از دستگاه نورد، به شکل نوارهای دو میلی متری درآمده و آن را به شکل ناودان در می آورند. در این بخش از میناکاری روی فلز ، قطعه آماده شده را در لبه ظروف مینا پوشانده و با استفاده از لحیم نقره جوش خواهند داد.
طرح و نقش بی نظیر بر روی ظروف مسی
روش نگهداری از ظروف مینا
میناکاری، علیرغم مراحل متعددی که برای آماده سازی در پی دارد، نیازمند روش نگهداری مناسبی است که دوام و ماندگاری بالایی را در آنها ایجاد نماید. نقوش میناکاری روی فلز ، با استفاده از لعاب خلق می شوند. بنابراین لازم است که برای نگهداری از آنها هنگام نظافت، از هر گونه ابزار زبر پرهیز کرده و آن ها را با آب گرم شستشو ندهید. همچنین از حرارت زیاد، ضربات سنگین و کشیدن ابزارهای نوک تیز بر روی آنها دوری کنید.
محصولات مرتبط:
مقالات مرتبط:
